A LOMCE comeza a súa andaina nas aulas esta semana rodeada de polémica

A Lei Orgánica para a Mellora da Calidade Educativa (LOMCE) comeza a súa andaina nas aulas españolas esta semana rodeada de polémica pola decisión case xeneralizada das comunidades autónomas de non renovar os libros de texto, a oferta do ensino do castelán como lingua vehicular en Cataluña, o aviso de varias administracións de "minimizar" o impacto da lei ou o anuncio de mobilizacións e folgas por parte de estudantes.

O mércores 3 de setembro os alumnos valencianos de Infantil, Primaria, Educación Secundaria Obrigatoria (ESO), Bacharelato e Formación Profesional (FP) serán os primeiros en empezar as clases fronte aos da maioría das comunidades autónomas que o farán a semana seguinte, segundo os datos recollidos por Europa Press. Non obstante, algúns centros de Navarra abrirán o día 5.
Canarias, Madrid e Murcia estableceron o inicio do curso en Infantil, Primaria e Educación Especial o próximo luns 8, mentres que en La Rioja comezará o martes 9; e en Andalucía, Aragón, Castela-A Mancha, Castela e León, e Galicia o inicio das clases será o mércores 10.
En Cantabria, Extremadura e Asturias o colexio comezará o xoves 11 e en Baleares o venres 12. Cataluña será a última comunidade autónoma en iniciar o curso escolar, xa que todos os seus alumnos de Infantil, Primaria, ESO, Bacharelato, Educación Especial e FP se incorporarán o luns 15 de setembro.
O número de alumnos nas aulas españolas roldará os oito millóns. O curso pasado (2013-2014) alcanzou a cifra de 8.081.972, o que significa un aumento do 0,8 por cento (62.616 alumnos máis) respecto ao anterior. O profesorado de centros de ensinanzas non universitarias elevouse ata os 670.778, 5.444 profesores máis.

PRIMARIA E FP BÁSICA

A implantación da LOMCE comeza en 1º, 3º e 5º de Primaria e en 1º da nova Formación Profesional Básica. Ademais, este é o primeiro curso en que os alumnos de 3º de Primaria realizarán a primeira das avaliacións a nivel nacional que establece a lei, que, neste caso, ten como obxectivo a detección precoz das dificultades de aprendizaxe no ecuador desta etapa.
A FP Básica, que substitúe aos Programas de Cualificación Profesional Inicial (PCPI), será de oferta gratuíta e obrigatoria, de dous anos de duración e impartiranse 14 titulacións. A este ciclo accédese por recomendación do equipo docente tras finalizar 3º de ESO ou, excepcionalmente, despois de cursar 2º diso.
Ademais, este curso entra en vigor o decreto que desenvolve a disposición adicional 38º da LOMCE, sobre Lingua castelá, linguas cooficiais e linguas que gocen de protección legal, que establece que se pague unha praza privada aos alumnos que queren estudar en castelán nas comunidades con lingua cooficial e estas non llo garantan.

A LOMCE NOS TRIBUNAIS

O Executivo catalán anunciou estes días que presentará ante o Goberno central un requirimento de incompetencia contra esta normativa que lle obriga a pagar a escolarización en castelán e, se o Estado o rexeita, pedirá un ditame preceptivo ao Consell de Garanties Estatutàries (CGE), cuxo aval é necesario para levar o decreto ante o Tribunal Constitucional.
Nada máis aprobarse a LOMCE, Cataluña xunto co PSOE e outras catro comunidades autónomas --Andalucía, Canarias, País Vasco e Asturias-- recorreron a lei ante o Tribunal Constitucional. Ademais, os gobernos catalán e andaluz pediron ao Supremo a suspensión preventiva da norma este curso, un requirimento que o Alto Tribunal rexeitou a finais do mes de xullo en varios fallos.

Andalucía, Cataluña e País Vasco anunciaron o pasado xuño que non podían cumprir co calendario de aplicación da LOMCE fixado polo Ministerio de Educación, alegando que non dispoñían de tempo abondo para desenvolver os currículos autonómicos. Ademais, o Goberno andaluz e canario insistiron ao longo do verán en que van "minimizar todo os posible" o impacto da lei.

LIBROS DE TEXTO NOVOS E VELLOS

A implantación este curso da lei en 1º, 3º e 5º de Primaria leva aparellada a elaboración de novos libros polas editoriais. A materia de Coñecemento do Medio, que se desdobra en Ciencias Sociais e Ciencias Naturais, implica, por exemplo, dous libros distintos. Valores Cívicos, a alternativa a Relixión, supón un texto propio e, no resto de materias, como Matemáticas, Lingua e Inglés, incorpóranse unidades didácticas novas.
O cambio de libros provocou a reacción das asociacións de pais de alumnos, que protestaron de xeito reiterado contra o "tremendo" e "antisocial" desembolso que isto supón para as familias españolas que atravesan grandes dificultades económicas. A Confederación Estatal de Pais de Alumnos (CEAPA) calcula que o gasto en novos materiais pode ascender aos 200 millóns de euos.
A maioría das comunidades autónomas non van obrigar aos centros educativos a cambiar os textos, pero son estes os que teñen a última palabra. O Executivo de Castela e León, por exemplo, propón que os profesores elaboren as novas unidades didácticas para que os alumnos non teñan que comprar novos libros, mentres que a Xunta de Andalucía directamente manterá os manuais antigos.

ADVERTENCIA DO MINISTERIO

Dende o Ministerio de Educación recoñecen que existe esta liberdade en comunidades autónomas e centros escolares sobre os libros, pero advirten de que ao final de cada etapa os alumnos teñen que someterse a unha avaliación sobre os temarios do novo currículo.
"Varias comunidades optaron por unha fórmula máxica: a lei implantarase, pero non se poderán cambiar os libros e mantéñense vixentes os anteriores currículos", denuncian dende a Asociación Nacional de Editores de Libros de Texto e Material de Ensino (ANELE).
Así mesmo, afirman que a "precipitada e caótica" implantación da LOMCE, "sen tempo material" para a publicación dos currículos das comunidades autónomas, propiciou unha "total incerteza" no mundo educativo, cando non a aberta oposición dalgunhas autonomías".
Esta organización alerta de que os editores tiveron que facer "cuantiosos investimentos" para preparar os libros conforme aos currículos do Estado, "dificilmente compatibles cos ata agora vixentes".

PRIMEIRA FOLGA DE ESTUDANTES EN OUTUBRO

O Sindicato de Estudantes a finais do curso pasado, xa anunciou mobilizacións e folga para os próximos o 21, 22 e 23 de outubro para a que pediron o apoio, como en ocasións anteriores, a pais e profesores "contra a privatización do ensino público".
A Plataforma Estatal pola Defensa da Escola Pública, da que forma parte esta organización estudantil e asociacións de pais e sindicatos de ensino, aínda non se pronunciou sobre a posibilidade de secundar esta folga, nin acordou de momento mobilizacións para o curso que agora empeza.