Encabeza a lista de estados da UE onde máis mozos traballan en
prácticas cos seus estudos xa rematados. O 70% non pode cubrir as súas
necesidades básicas co que cobra.
España é o segundo país europeo, só por detrás de Eslovenia, onde son
máis frecuentes os bolseiros-titulados. Sitúase así á cabeza da Unión
Europea onde máis mozos cos seus estudos xa rematados traballan en
prácticas. E ocupa, ademais, o primeiro posto entre os estados onde os
bolseiros están peor pagados: o 70% asegura que a compensación que
recibe é "insuficiente para cubrir o custo básico da vida, como pagar o
aluguer, a comida, etcétera,".
As prácticas en empresas poden "facilitar a transición" entre a escola ou universidade e o mercado laboral. Así considérao a OCDE,
organismo internacional que representa ás grandes economías do mundo e
países en desenvolvemento, que cre que a existencia da figura dos
bolseiros pode achegar beneficios "tanto aos mozos coma ás empresas".
Non obstante, no seu último estudo sobre mozos e empleabilidad, a OCDE advirte de que existe "o risco de que se abuse dese modelo".
Para acompañar estas afirmacións, a OCDE acode á última análise en
profundidade que realizou a Unión Europea sobre o tema, con cifras de
2013. Nesa fotografía sobre o mundo dos bolseiros,
é onde España aparece moi por enriba da media (segundo posto entre 28
países da UE) no número de mozos que se converte en bolseiro unha vez
ten xa os seus estudos rematados: o 67% dos mozos fai prácticas co seu
diploma baixo o brazo. Destes, o 56% é bolseiro-titulado unha vez, e
outro 11%, repite a experiencia de facer prácticas malia estar graduado
unha segunda ou mesmo unha terceira vez.
Imposible vivir cunhas prácticas
Se España chama a atención polo número de bolseiros-titulados en
Europa, onde se leva a palma é na baixa retribución que acompaña estes
posto: a sete de cada dez non lles dá para vivir. O 42% dos bolseiros
asegura que si reciben algún tipo de compensación, pero cando lles
preguntan: " Esa compensación económica é suficiente para cubrir o custo
básico da vida como o aluguer ou a comida? ". Só o 29% contesta
afirmativamente. O outro 70% non pode vivir da súa bolsa, o nivel máis
alto de precariedade de toda a UE.
Aínda así, entre os españois fonde o optimismo en canto á necesidade
de facer prácticas. O 83% dos mozos enquisados dixeron estar totalmente
de acordo coa seguinte afirmación: "As prácticas que fixen foron ou
serán útiles á hora de encontrar un traballo estable". España é o
terceiro país onde máis se defende esta tese, só por detrás de Irlanda e
Romanía.
Esa resposta tan esperanzadora choca coa seguinte estatística do
barómetro de 2013. A UE pregunta se, tras as súas últimas prácticas, a
empresa lles ofreceu un contrato. Aconteceulle ao 33% dos españois,
mentres o outro 66% rematou sen lograr ningunha oferta.
A enquisa da UE da que se extraeron os datos que a OCDE inclúe no seu informe publicado onte foi realizada en 2013 a máis de 12.900 persoas de entre 18 e 35 anos dos 28 países membro da UE.
"Traballei en sitios onde o bolseiro forma o seguinte bolseiro"
Ane F., unha moza vasca licenciada en Administración e Dirección de
Empresa, encaixa na maioría de estatísticas sobre as prácticas laborais
en España que recolle a Unión Europea. Aínda que, se é o caso, foi
bolseira mesmo máis veces das que din as cifras oficiais. Rematou a súa
carreira en 2011. Xa licenciada, comezou unha bolsa, vinculada ao
Goberno vasco, na Cámara de Comercio. Cando se rematou, realizou un
máster, e se converteu de novo en bolseira, esta vez no departamento
comercial dunha grande empresa de pneumáticos. Pagábanme, aínda que se
non tivese sido porque vivía cos meus pais, creo que me tería dado para
vivir, recorda por teléfono.
Falo para conseguir experiencia e para ir completando o currículo".
Ane sabía que non tiña ningunha posibilidade de quedar na empresa na
que estaba de bolseira, pero traballou duro. Falo para conseguir
experiencia e para ir completando o currículo, resume. Ao rematar, foi
bolseira por terceira vez, esta vez nunha compañía de hostalaría, no
departamento de mercadotecnia. "Aquí non me pagaban nada", recorda.
"Eu estiven en empresas onde o bolseiro formaba o seguinte bolseiro.
Cando iso pasa, nada máis chegar xa sabes que non tes ningunha
posibilidade de quedar, sinala a moza vasca. Aínda así, di, é mellor que
estar na casa parado. "Ás veces polo menos fas contactos, con xente que
sabe que traballas ben, e logo te pode chamar máis adiante", xustifica.
Tras esa bolsa sen remuneración, pasou a outra nunha xestoría, que
conseguiu grazas a un novo curso que fixo sobre fiscalidade. É onde está
agora e só páganlle o transporte. "Pero esta vez si me contratan. O
luns empezo. Primeiro de proba tres meses, prorrogable outros tres
meses", conta. De momento, o contrato é a media xornada.
Poucos mentores e poucas prácticas no estranxeiro
Os bolseiros españois teñen algúns trazos característicos máis: por
exemplo, a súa pouca afección por saír ao estranxeiro. Só o 5% dos
españois realizou unhas prácticas laborais fóra de España, fronte ao 9%
da media dos 28 da UE, o 11% dos franceses ou o rechamante 56% dos
eslovacos.
A OCDE sinala que os resultados xerais da análise sobre os bolseiros
en Europa revela que "as prácticas tras a graduación poden facilitar a
transición da escola ao emprego, pero que deben estar regulados para
previr que se convertan nunha fórmula de baixo custo para substituír o
equipo regular".
Sobre a formación que reciben os bolseiros, España destaca tamén pola
falta de mentores que guíen aos recén chegado ao mundo laboral. Só o
79% di que cando estaba en prácticas dispoñía dunha persoa responsable á
que acudir para que lle explicase como facer o seu traballo. É o nivel
máis baixo de toda a Unión Europea. Mentres, en Portugal a presenza de
mentores se eleva ao 96% e en Bélxica, Reino Unido ou Suecia, ao 94%.
