A gran lonxevidade dos galegos desconcerta aos científicos

Esperanza de vida comparada por Comunidades Autónomas no 2014.

Atopan 'desigualdades extremas' entre Galicia e o sur de España ou rexións ricas como Escandinavia.

A alta taxa de lonxevidade de Galicia desconcerta aos científicos. Porque está no selecto club da maior esperanza de vida do mundo. Nos países desenvolvidos, segundo datos da OCDE, só Xapón e España alcanzan a cifra dos 83 anos de media de vida. E Galicia vén de entrar nesta élite, cunha esperanza de vida de 83,04 anos, tras subir medio punto (0,42%) no 2014 fronte ao ano 2013 (82,69 anos).
Pero as diferenzas de lonxevidade de Galicia co sur de España semellan inexplicables. E amosan desigualdades extremas. Mentres Galicia está na cabeza de Europa, Andalucía está no furgón de cola. E o PIB non pode explicalo, tendo en conta que zonas moi desenvolvidas como Países Baixos ou Suecia tamén teñen baixa esperanza de vida con respecto á media.
Un novo estudo sobre a supervivencia na vellez en Europa amosa que España é un país de contrastes. As poboacións do norte español, Madrid, Galicia e Salamanca baten récords de idade, mentres algunhas zonas do sur presentan os índices máis baixos do continente. As diferenzas socioeconómicas poden ser parte dos motivos, que intrigan aos científicos.
Segundo o novo traballo, publicado na revista Journal of Epidemiology & Community Health, os habitantes do norte de España, o nordés de Italia, e o sur e o oeste de Francia viven ata unha idade moi avanzada. Con todo, en parte dos Países Baixos, Escandinavia, Reino Unido e o sur de España a supervivencia na vellez atópase por baixo da media europea.

Galicia, cun PIB baixo, ten maior esperanza de vida que rexións europeas moi ricas

O equipo internacional analizou os patróns de supervivencia na vellez en toda Europa. Os científicos comprobaron a taxa de supervivencia de 296.725 persoas entre 75 e 84 anos de idade en dous períodos diferenciados (1991-2001 e 2001-2011) para poder establecer unha evolución e observar os cambios ao longo do tempo nos diferentes países.
Grecia, Chipre, Alemaña, Irlanda e os últimos estados membros de Europa do leste excluíronse da análise debida á escaseza de datos sobre as proporcións dos grupos de maior idade nas súas poboacións. Pola contra, Noruega, Suíza, Andorra, Liechtenstein e San Mariño foron analizados porque teñen fronteira con países da Unión Europea, obxecto principal do estudo.

De media, en 2001, un 27% dos homes entre os 75 e os 84 anos sobreviviron dez anos máis a partir desas idades. No caso das mulleres, a cifra situábase no 40%. En 2011, os índices de supervivencia aumentaran significativamente ata o 34% en homes e o 47% en mulleres. Con todo, os científicos atoparon grandes diferenzas xeográficas en ambos os períodos.
En 2001 as áreas con maior supervivencia masculina na vellez localizáronse en Madrid e Salamanca, en Galicia, en Andorra e en Xenebra (Suíza). As áreas de baixa supervivencia masculina atopábanse principalmente en Glasgow, Manchester, Liverpool e Londres (Reino Unido) e nas zonas mineiras e as rexións industriais de Francia.
En 2011, as áreas de alta supervivencia mantivéronse, e engadíronse o sur e o oeste de Francia. As áreas de baixa supervivencia correspondéronse coas zonas industriais do Reino Unido e Londres, ademais da fronteira franco-belga, Ámsterdam e Copenhague.
Os científicos destacan o fenómeno de Reino Unido, onde os datos sinalan que hai unha gran parte da poboación vivindo en áreas de baixa supervivencia na vellez.

A dieta atlántica podería ser unha das razóns para as grandes diferenzas de lonxevidade

Os científicos do estudo explican que a supervivencia na vellez está fortemente determinada pola mortalidade despois dos 85 anos, cuxa causa principal é unha doenza cardiovascular. Estas enfermidades supoñen un 42% das mortes en Europa a partir desa idade. Segundo os seus datos, unha menor incidencia destas doenzas no norte de España e toda Francia xustifican, polo menos en parte, os altos índices de supervivencia na vellez nestas localizacións.
Sinalan tamén que Portugal, o sur de España e o sur de Italia son rexións economicamente máis desfavorecidas e, á vez, zonas cunha taxa de supervivencia máis baixa. Outras zonas dentro dos mesmos países cunha mellor situación económica, como o norte de España ou o norte de Italia, presentan unhas das taxas de supervivencia na vellez máis altas de Europa. Pero o caso galego non se sustenta con este argumento, porque o PIB galego está no cuadrante dos máis baixos do continente, ata o punto de que é un área que recibe fondos de cohesión europeos. Unha explicación podería atoparse no estilo de vida, con menos estrés, o que por exemplo xustificaría que Ourense sexa a zona con maior lonxevidade de Galicia. E os científicos tamén valoran que a clave podería atoparse na dieta atlántica, a alimentación propia do país.
Por iso, tampouco o Produto Interior Bruto (PIB) explicaría as taxas de baixa supervivencia atopadas en Dinamarca ou os Países Baixos, que poderían xustificarse, segundo este traballo, nun estilo de vida menos san debido á dieta, o tabaco e outros hábitos.