venres, 23 de maio de 2014

A fala, condenada a non oficialidade polo Goberno estremeño

A Junta de Extremadura obriga á asociación A Nosa Fala a rexistrar os seus estatutos en castelán O obxectivo desta organización é potenciar a fala e as variedades lingüísticas dos tres lugaris, no Val do Xálima. Xa realizou unha interesante experiencia interxeracional nun instituto da localidade e un curso de aprendizaxe para profesores.

Hai uns días presentouse en Ellas, no val do Xálima, a asociación A Nosa Fala, nun acto que congregou a máis de medio cento de falantes. Mentres eles empéñanse en rexistrar, difundir e dignificar a fala, o Goberno estremeño impediulles o rexistro dos seus estatutos neste idioma --por non ser unha do catro linguas oficiais do Estado--, prexudicando desta forma a conservación dun Ben declarado de Interese Cultural Inmaterial polo propio Goberno en 2001
 
É unha lingua minoritaria, variante do galego, falada por uns 5.000 estremeños e, desde 2001, Ben de Interese Cultural inmaterial.  Este patrimonio lingüístico está a vivir agora un momento doce non tanto polo apoio das institucións provinciais ou rexionais, nin polos seus máximos responsables, senón polas ganas, tesón e organización dos falantes.  Desde que, en 1992, organizouse o I Congreso Internacional sobre A Fala, o apoio rexional a este recurso patrimonial é nulo cando non contraproducente como foi a negativa a rexistrar os estatutos na “fala”.
 
Once foron os veciños de Us Tres Lugaris, máis unha castelanparlante experta en patrimonio, que crearon hai un ano A Nosa Fala, tal como adiantou no seu día www.sierradegatadigital.es. A paridade entre as súas tres variantes lingüísticas (xa que cada un dos tres pobos ten algunhas palabras diferentes) está presente sempre nos seus traballos, no seu logo, nos seus estatutos e até na distribución de postos na Xunta Directiva. Así, o presidente, Carlus Marquez, é mañego, a súa tesoureira, Araceli Carrasco, é lagarteira e o secretario, Manuel Pascual, é valverdeño.

Interesantes experiencias

Neste ano de funcionamento, realizaron unha experiencia interxeracional no IES Val de Xálima, refuxio dos futuros falantes. A este instituto acoden diariamente estudantes de Ellas, San Martiño de Trevello e Valverde du Fresnu, localidade onde se sitúa, e o seu patio é un laboratorio lingüístico cunha efervescencia que é necesario protexer e potenciar pola continua castelanización da fala. Os alumnos transcribiron nas tres variantes as historias narradas polos seus maiores. O libro que recompila estas historias foi editado por Adisgata como parte das mesas de participación social organizadas o pasado ano.
 
Este curso, o Centro de Profesores e Recursos de Hoyos impartiu, a proposta de A Nosa Fala, un curso sobre esta lingua destinado ao colectivo de profesores da súa área de traballo. A finalidade o curso --impartido por Araceli Carrasco, mestra e tesoureira da asociación e Manuel Pascual, profesor, músico e secretario da Nosa Fala-- non era aprender a lingua senón a súa cultura, aprender a entender aos alumnos que se relacionan no seu medio máis próximo noutra lingua.
 
“Aínda camiñamos a gatiñas e debemos pornos de pé”, declarou Carlos Márquez, presidente da Nosa Fala, durante a súa intervención en alusión aos proxectos máis inmediatos da asociación. Leu os últimos versos do poema enviado desde Badaxoz por Domingo Frades --a alma da fala-- para saudar e desexar sorte á asociación que onte se presentaba en Ellas. e que arrincou os aplausos de todos os asistentes. Domingo Frades presidiu a primigenia asociación en defensa da lingua minoritaria de Us Tres Lugaris. Fala i Cultura organizou en 1992 o primeiro e único congreso internacional sobre a fala. Aínda que aínda é pronto para pensar na organización dun segundo congreso, A Nosa Fala participou o ano pasado no Seminario celebrado en Portugal sobre Linguas Minoritarias europeas e vai tomar parte, en agosto, do seminario sobre linguas estremeñas que se celebrará en Serradilla. 
 
A Nosa Fala preséntase como unha asociación seria, rigorosa, con proxectos sólidos que levar adiante. Aínda que “é necesario manter a política afastada da lingua”, como apuntou durante a súa intervención Franjo Antúnez --responsable de prensa da Asociación-- tamén é necesario unha mensaxe, un xesto de apoio por quen están obrigados a protexer o patrimonio público. 
 
Proximamente van comezar as obras do Museo da Fala en San Martiño de Trevello, tal como declarou Máximo Gaspar, alcalde da localidade durante a presentación. Este recurso suporá un impulso ao estudo da lingua e á recompilación da documentación sobre o tema.
 
Nova do medio serradegatadigital.com

Ningún comentario:

Publicar un comentario