mércores, 21 de setembro de 2016

Os investigadores apelan ao uso comunitario e participativo das TIC para salvar a nosa microtoponimia

Entre outras moitas cousas que protexer, a sociedade galega ten a responsabilidade de coidar e preservar para as súas xeracións vindeiras os seus nomes de lugar. Non tanto os topónimos máis coñecidos e que designan núcleos e emprazamentos de certa entidade, para os que non existe tanto nivel de risco (de feito o proxecto tecnolóxico toponimia.xunta.gal, xa activo, encamíñase directamente a rexistralos e velar por eles), senón máis ben o que se coñece como microtopónimos. Para facérmonos unha idea do reto que temos os galegos ante nós, a Real Academia Galega (RAG) vén de dar a coñecer que arestora só están rexistrados arredor de medio millón de microtopónimos. Fican pendentes de salvagardar un millón máis. Así o fixo saber o presidente da RAG, Xesús Alonso Motero, na Xornada de Onomástica Galega celebrada os días pasados. Segundo indicou o máximo responsábel da entidade, “corremos o risco de perder este tesouro se non se acelera a súa recolleita”. As novas tecnoloxías xogan, neste punto, un papel fundamental.
O encontro, organizado pola Real Academia Galega e a Deputación de Pontevedra, celebrouse no Museo de Pontevedra. Segundo informa a RAG, a xornada concibiuse como “un curso para formar formadores", persoas que non teñen que ser grandes expertos en toponimia, senón só contar "con certa pericia e erudición lingüística para seren capaces de achegar aos institutos de ensino, ás asociacións de veciños ou comunidades de montes uns coñecementos básicos para recoller con fiabilidade topónimos que hoxe poden ser recolleitos e que quizais dentro de 24 horas xa non".
Na inauguración do acto tamén interveu o deputado Xosé Leal, quen salientou por unha banda a importancia de preservar a nosa toponimia, e pola outra a relevancia de loitarmos contra a súa deturpación, práctica que “é un mal que se está a reproducir en maior medida hoxe en día, mesmo desde as institucións", sinalou. O deputado avogou tamén pola introdución das novas tecnoloxías na recollida como forma de achegarse á mocidade e involucrala, porque "é o futuro e a encargada de preservar o pasado".
Na xornada tamén interviñeron Xosé Lois Vilar (achegando aos presentes ao labor de recollida de talasonimia desenvolvido en Baiona, un traballo aínda por completar que sumou ata o momento cerca de 1.300 microtopónimos costeiros e mariñeiros), Anxo Rodríguez Lemos (que introduciu aos asistentes no traballo do Instituto de Estudos Miñoráns para xuntar forzas coas comunidades de montes a prol da preservación de toponimia e microtoponimia) e María Abelleira Fontán (propoñendo un achegamento a Chamámonos así, proxecto da Concellería de Normalización Lingüística de Pontevedra a través do cal quérese rexistrar a toponimia viva na memoria das persoas que habitan as parroquias da contorna, xeorreferenciala e crear unha base de datos de acceso público para a consulta e a investigación).
Voluntarios internautas
Na xornada, rica en presentacións, propostas e ideas para proxectos vindeiros, tamén se deu a coñecer a metodoloxía da aplicación de recolleita xeorreferenciada na que está a traballar a Real Academia Galega a través do Seminario de Onomástica. Segundo se fixo saber, este departamento, en colaboración coa axencia AMTEGA, quere impulsar unha aplicación colaborativa en liña para a recolleita, a xeorreferenciación e a difusión da microtoponimia nunha única base de datos. Segundo fixo saber Vicente Feijoo, responsábel de toponimia do Seminario, esta nova ferramenta “permitirá que o voluntariado cultural de Galicia, desde unha tableta ou un teléfono intelixente, poida facer recolleita da microtoponimia da súa aldea, parroquia ou concello e, segundo unha metodoloxía predefinida, introducila nunha base de datos e emprazala xeograficamente”. Tameń engadiu que estes nomes, logo de seren examinados e contrastados por especialistas e informantes (a través dun foro específico), pasarán a integrar o banco de topónimos normalizados de toda Galicia, de acceso libre a través de toponimia.xunta.gal.

Ningún comentario:

Publicar un comentario