A brecha de xénero crece entre os estudantes españois

• Elas son mellores en lectura e eles en matemáticas, segundo PISA. As rapazas aspiran a chegar máis lonxe na súa vida profesional que os rapaces

• A tecnoloxía e a transformación da escola

A brecha de xénero creceu nas aulas na última década. As rapazas españolas empeoraron os seus resultados en matemáticas na proba PISA e os alumnos varóns baixaron na proba de lectura. Esta é unha das conclusións do último informe da OCDE El ABC da desigualdade de xénero en educación que analiza os resultados dos exames realizados a alumnos de 15 anos.
O último traballo da OCDE, que analiza por primeira vez educación e xénero con estatísticas de 2000 a 2012, saca distintas conclusións. En España, a brecha se acrecienta, as rapazas son mellores en clase e repiten curso con menos frecuencia. En liñas xerais, que as alumnas teñen mellores expectativas sobre o seu futuro profesional (agás nas carreiras máis técnicas) pero afrontan con máis nerviosismo o seu día a día. Os cuestionarios de PISA detectan nelas máis "ansiedade" fronte ás matemáticas, por exemplo, que no caso dos rapaces e detectan que se senten máis inseguras.

En todos os países que participaron na proba de 2012, as rapazas superan os rapaces en lectura. A puntuación media de diferenza (38 puntos) é equivalente a un ano de clase. As matemáticas dánselles mellor aos alumnos en 38 dos países cunha media de 11 puntos máis (equivalente a uns tres meses de clase). En ciencias, segundo o informe, a diferenza é moi pequena.
Cos distintos datos, o informe considera que "a brecha de xénero en rendemento académico non se encontra determinada por diferenzas innatas de capacidade". "É posible pechar esta brecha e non resulta moi caro", sinalou Stefan Kapferer, secretario xeral adxunto da OCDE na presentación do estudo, que compartiu coa secretaria de Estado de Educación, Montserrat Gomendio.

Recomendacións

O informe recomenda aos pais dar o mesmo apoio aos seus fillos que ás súas fillas en relación co seu traballo escolar ou as súas aspiracións profesionais. "Cando as nais traballan ten un impacto positivo sobre o rendemento dos seus fillos, pero sobre todo sobre o das súas fillas", explicou Gomendio, que asegura que non puideron determinar a razón.
Pídese aos profesores que eviten "o posible nesgo de xénero" ao dar as notas aos seus alumnos e reclama o respaldo dos gobernos. España, cunha brecha de xénero en aumento, non deseñou medidas concretas para solucionar este asunto. Preguntada a este respecto en tres ocasións durante a súa comparecencia, Gomendio admitiu que non existe "unha medida específica para resolver ese problema puntual". Pero defende distintos cambios incluídos na reforma educativa (a Lomce). Entre outros, as avaliacións externas (a primeira faise este curso en terceiro de primaria), que poden detectar de forma "precoz" problemas nos alumnos. E un novo programa de Educación que prevé 22 millóns de euros para que egresados universitarios cos mellores expedientes acudan como reforzo ás aulas. Este último aspecto foi moi criticado polos sindicatos educativos, que acusan o ministerio de "substituír docentes con bolseiros".

Expectativas

Os alumnos que fan PISA (preto de medio millón na última edición de 2012) responderon á pregunta de que traballo esperan ocupar aos 30 anos e ata que nivel educativo confían en chegar. Para chegar á conclusión de que as rapazas son máis ambiciosas co seu futuro, os técnicos da OCDE sistematizaron as respostas abertas nunha clasificación internacional (ISEI) que determina o prestixio social de determinadas ocupacións.
Así, en porcentaxe de estudantes que prevén traballar como directores ou profesionais, as mulleres destacan en todos os países, agás Alemaña -onde están equiparados- ou Suíza, onde os rapaces están por diante.
O informe da Organización para a Cooperación e Desenvolvemento Económico (OCDE) inclúe unha gráfica, con datos de 2006, na que se observa que, de media, preto do 60% das rapazas prevén un posto así fronte a un pouco menos da metade dos rapaces. En España, a brecha é maior, entre o 70% e pouco máis do 50%. Segundo Gomendio, no caso de España cúmprese outro tópico. As mulleres tenden máis ás carreiras de Ciencias da Saúde e eles a Enxeñaría ou Informática.
Á cabeza desa táboa de rapazas que aspiran a grandes futuros profes profesionais están Xordania, Turquía, México ou Colombia. Pero o informe sobre xénero tamén recolle os resultados das chamadas enquisas de habilidades de adultos de 2012. E a realidade rebaixa a expectativa. En 2000, segundo o traballo, o 34% dos rapaces e o 41% das rapazas esperaban traballar como directores ou profesionais aos seus 30. En 2012, só o 21% dos homes de 24 a 35 anos e o 23% das mulleres das mesmas idades ocupaban eses postos.