O Supremo avala esixir "rendemento académico" para acceder ás bolsas

A sección cuarta da sala do Contencioso Administrativo de Tribunal Supremo ten desestimado un dos recursos presentado pola Confederación de Pais e Nais de Alumnos (Ceapa) contra os decretos que establecen as contías de acceso ás bolsas e axudas ao estudo, nos que dende 2013 se endurecen os criterios de rendemento académico, un aspecto que foi moi polémico. O Supremo avala que é "lícito" esixir estes requisitos contra o que protestaban os pais.

Que nota fai falta para obter unha bolsa?

• Os requisitos académicos esixidos para obter unha bolsa varían en función do nivel de estudos (de FP a Universidade) ou da dificultade da carreira a estudar. Para o primeiro curso de bacharelato, por exemplo, esíxese unha nota mínima de 5,50 no curso previo de cuarto da ESO e non repetir curso, igual que en esíxese para acceder a Formación Profesional Superior.
• As principais protestas polo cambio de criterio aplicado dende 2013 chegaron sobre todo dende o ámbito universitario. Para aforrar a matrícula no primeiro curso, un alumno debeu obter polo menos un 5,5. A Conferencia de Reitores e outros organismos criticaron que se permita acceder cun 5 a distintas carreiras e súbase esa media aos que non teñen recursos económicos.
• Pero ademais esa media elévase ata 6,5 para conseguir as axudas de aloxamento e manutención, é dicir, a bolsa propiamente dita, cuxa contía media descendeu en 400 euros, segundo datos oficiais do ministerio.
• No segundo curso é necesario ter aprobado polo menos o 65% dos créditos matriculados para seguir con matrícula gratuíta e o 85% para o resto de axudas (ou sacar unha nota media de 6 co 65% de materias aprobadas).
• Nas carreiras de Ciencias, manter a bolsa de manutención require ter aprobado todas as materias do curso previo, ou o 80% con polo menos un 6 de nota media.
• En Ciencias da Saúde, seguir subvencionado esixe ter aprobado todo ou o 80% dos créditos (materias) cun 6,5 de nota media.
• En Ciencias Sociais e Humanidades, os requisitos endurécense un pouco máis. Manter as axudas esixe ter aprobado todo o curso anterior ou, polo menos, o 90% cunha media de 6,5.

A principal confederación de familias da escola pública recorreu os decretos que regulan as axudas dos dous últimos cursos, 2013/2014 e 2014/2015, que establecen unha nota mínima -os requisitos varían entre FP, Bacharelato e Universidade, pero en todos os casos se pide por enriba do aprobado- para o acceso ás bolsas e axudas e unha contía variable que tamén se reparte por criterios académicos. Este requisito foi incluído polo actual Ministerio de Educación, que dirixe José Ignacio Wert (PP).
Ata o cambio, o sistema estaba "baseado na situación socioeconómica do beneficiario", segundo recollía a Ceapa no seu recurso. A confederación considerou que estes cambios atentan contra a igualdade de oportunidades, porque non se pode esixir unha nota distinta para seguir estudando o que ten posibilidades económicas (que pode custearse os gastos do curso) e ao que depende dunha bolsa para continuar. O Consello de Estado tamén cuestionou a equidade do sistema de bolsas, así como a Conferencia de Reitores (Crue).
Na sentenza, que fai referencia ao recurso presentado polo decreto do curso 2014-2015, o tribunal avala que se esixa unha nota mínima superior ao aprobado. "É un fin lícito que o sistema de bolsas, como subvención que é, en canto que recae sobre recursos limitados, fomente a responsabilidade no estudo por parte dos beneficiarios, tanto para o acceso coma para manterse nel," sinala o fallo do Supremo.
O tribunal engade que o concepto de "rendemento académico" é "indeterminado" e está presente no réxime xurídico do sistema de bolsas no artigo 83.1 e 3 da Lei Orgánica de Educación (GABE) e no 45.1 da Lei Orgánica de Universidades (LOU) de 2001, entre outras. E engade que a Ceapa non razoou suficientemente no seu recurso que exista unha "diferenza de trato inxustificada".

A resposta do Supremo ao recurso previo que presentaron os pais, correspondente ao curso 2013/2014, está suspendida en tanto resólvase un "conflito positivo de competencias" ante o Tribunal Constitucional, é dicir, ata que se dirima un recurso presentado pola Generalitat de Cataluña.
Tras coñecer o fallo, os membros da Ceapa están "decepcionados", segundo o voceiro da organización, José Luis Pazos. "Se o papel do Supremo é pedir que argumentemos a inxustiza en lugar de buscala eles, algo falla", considera Pazos. Agora opesan presentar un recurso de amparo ante o Constitucional ou trasladar a petición aos tribunais europeos "porque os españois entran na forma, pero non no fondo destes asuntos", engade.