O plan estrela educativo de Wert pica nas autonomías do PP

Unha de cada catro prazas da FP básica, prevista para frear o abandono escolar, queda sen cubrir.

A Formación Profesional básica, primeira proposta estrela da reforma educativa do Goberno como medida contra o abandono escolar, non cubriu as expectativas. O 27% das prazas ofertadas -14.305 de 52.875- están baleiras no seu primeiro ano de implantación, que foi máis baixa sobre todo nas comunidades gobernadas polo Partido Popular (PP).
O Ministerio de Educación defendeu os cambios previstos na FP básica argumentando que é unha ferramenta para loitar contra o abandono escolar, que rexistra unha porcentaxe do 22,7%, que deixa España á cola de Europa. O sistema substitúe os Programas de Cualificación Profesional Inicial (PCPI), deseñados para os alumnos máis demorados e con dificultades para rematar o ensino obrigatorio. Teñen dous anos de duración a partir de terceiro de á Educación Secundaria obrigatoria (ESO) ou, en caso excepcional, despois de segundo.

En setembro arrancou o primeiro curso despois de que a maioría das comunidades autónomas aprobasen os contidos do currículo a toda présa durante o verán. Tres meses despois, as taxas máis baixas de ocupación rexístranse en Asturias (PSOE) e na maioría das comunidades gobernadas polo PP (Galicia, Cantabria, Madrid, Castela- La Mancha, Castela e León, Baleares, Comunidade Valenciana e Extremadura). En todos estes casos a porcentaxe de vacantes supera o 25% (ver gráfico).
Os datos oficiais das autonomías solicitados polo PAÍS difiren dos que ofreceu o 25 de novembro no Senado o ministro de Educación. José Ignacio Wert asegurou que estaba "satisfeito" pola taxa de matriculación. Ao día seguinte, agradeceu no Congreso dos Deputados, a "extraordinaria dilixencia" e un "extraordinario compromiso" da "inmensa maioría" das comunidades autónomas para a implantación da FP básica. Segundo os datos que ofreceu publicamente, ofertáronse unhas 45.000 prazas das que se cubriron o 85%. Iso significa un 15% de prazas baleiras, case a metade da porcentaxe recollida polo PAÍS. Un voceiro do ministerio sinalou onte que Educación "manexa datos oficiais facilitados polas comunidades autónomas" (igual que fixo este xornal) sen aclarar por que a súa previsión de vacantes é máis baixa.

Cataluña e País Vasco non implantaron a reforma

A FP Básica non se comezou a impartir en Cataluña nin no País Vasco. O departamento de Ensino catalán (CiU) creou os programas de formación e inserción que substituíron os programas de cualificación profesional inicial. As diferenzas radican en que son alumnos máis maiores (entre os 16 e 21 anos) e os cursos duran un ano.

Pais e directores en contra

A federación de asociacións de pais e nais da escola pública (Ceapa) recomendou ás familias que non matriculasen os seus fillos en FP básica alegando falta de planificación. A Federación de Asociacións de Directores de Instituto (Fedadi) considera que esta reforma foi "precipitada", sen un desenvolvemento das normativas autonómicas necesarias e con "falta de recursos". Educación destinou 42 millóns de euros para todas as comunidades autónomas. "En moitas comunidades a preinscrición e as matrículas só puidéronse formalizar despois do verán, polo que as familias non recibiron a información axeitada para elixila, explica Alberto Arriazu, presidente de Fedadi, que sinala que abundan os estudantes que preferiron quedarse nos institutos "repetindo cursos" da Educación Secundaria Obrigatoria (ESO). Arriazu engade que non é contrario á proposta do Executivo. Considera que pode funcionar, pero entende que necesita máis tempo para ser avaliada igual que o tería necesitado para botar andar da forma axeitada. Para o ano que vén está prevista a implantación do segundo curso do ciclo. Arriazu cre que seguirán faltando "instalacións axeitadas pola falta de presuposto".

O País Vasco (PNV) aprazou tamén a aplicación e mantén unha fórmula similar aos antigos programas de cualificación, con 2.500 prazas ofertadas e 2.117 ocupadas. Un voceiro do Goberno vasco sinala que están a desenvolver unha normativa propia e aínda non pecharon se o seu modelo será un calco do nacional ou terá matices.
En Andalucía, onde o 20% das prazas quedaron baleiras, o Goberno rexional (PSOE/IU), o conselleiro de Educación, Luciano Alonso, sinalou que "as familias non confiaron" no "milagre da FP Básica".
Un voceiro da Xunta sinala que en Galicia (PP) influíu a dispersión territorial. As aulas, con 20 prazas, mantéñense se se cobren 12 vacantes en institutos urbanos pero só necesítanse oito nas zonas rurais. É o mesmo argumento que esgrimen dende Castela e León.

O ministro agradeceu o "compromiso" das comunidades

O Goberno de Asturias (PSOE) sinala que o seu Goberno aposta por manter o maior tempo posible aos alumnos nas etapas obrigatorias e recorda que estes son derivados por un consello orientador, é dicir, correspóndelles a decisión última corresponde a cada centro. Un voceiro da Comunidade de Madrid (PP) recorda tamén que son os orientadores os que valoran a idoneidade de derivar os alumnos de secundaria a FP básica, pero engade que a cobertura de prazas -unha de cada tres quedaron libres- está por debaixo das súas previsións iniciais.

Con información de Camilo S. Baquero (Barcelona), Manuel Planelles (Sevilla), Juanma Játiva (Valencia) e Elisa Silió (Madrid).