mércores, 29 de xaneiro de 2014

Libros de texto a custo cero

L'Alcúdia e Benicàssim combaten o recorte de bolsas con investimentos e reutilización de materiais.

Dende que a Consellaría de Educación suprimiu o curso pasado as bolsas para a compra de libros de texto, o intercambio e a reutilización destes disparáronse en maioría dos centros de ensino valencianos. Ata a consellaría impulsou unha plataforma on line de intercambio e animou á creación de bancos de libros. Algúns Concellos revélanse capaces de algo máis: achegarse á gratuidade dos libros de texto para os seus veciños con fórmulas nas que se implican as asociacións de pais e os claustros dos centros escolares. A combinación de axudas públicas e reutilización revélase como a fórmula maxistral.
O Concello de Benicàssim (Castelló) conseguiu que este curso tanto o alumnado de Primaria como de Secundaria non pagasen máis de 20 euros polos libros. A aposta do de L'Alcúdia (Valencia) vai máis lonxe: A gratuidade total, que ha de concretarse nos presupostos a aprobar mañá mércores. A idea xurdiu hai máis de 15 anos, explica Robert Martínez, mestre e alcalde desta poboación de preto de 12.000 habitantes, cunha axuda de cara á gratuidade dos libros. "Intentabamos copiar o modelo francés, onde o propietario dos libros é o centro, que o dá ao alumno e este ha de devolvelo, explica. "Así rodan tres ou catro anos".
Non encontrou entón resposta favorable nas familias, pero agora, coa crise, é distinto. "Aquí todo se consulta cos claustros e as AMPA", corrobora Carmen Presencia, presidenta da asociación de pais e nais de alumnos (AMPA) do colexio Heretats. Dáse a circunstancia insólita de que dende hai dous anos, o Concello proporciona comprimidos dixitais ao alumnado de quinto de Primaria. De cara ao próximo curso, o Concello lanzou unha proposta sobre libros que avala o Consello Escolar Municipal.
Bancos de libros e axudas, a expensas da LOMCE e a nova lei local
A Corporación, que ata a data viña dando unha axuda de 60 euros por cada un dos en torno 1.100 alumnos de Infantil e Primaria da poboación, fará un investimento extraordinario dun ano para comprar todos os libros que necesitan os tres colexios (dous públicos e un concertado) da poboación, cunha media de 180 euros por alumno.
Ao ano seguinte abondará con achegar un terzo desa cantidade, "de maneira que se renove todo cada tres anos". O caso, subliña, é que saia gratis ás familias". "O gran cambio", advirte, "é que o diñeiro vai aos centros e require a implicación dos claustros. E se todo vai ben, confía o alcalde, o sistema extrapolarase ao instituto de Secundaria. "Falta por perfilar o mecanismo interno de funcionamento", matiza Carmen Presencia, pero o que está claro é que todo o mundo ten que colaborar, é moito traballo". A idea é comprar a través das librarías locais para que "o gasto quede no pobo".
En Benicàssim (Castelló), o financiamento dos libros de texto data de dúas lexislaturas atrás. No curso actual, o Concello financia con 140.000 euros un programa para a adquisición de libros, material escolar e "outras actuacións complementarias" ao obxecto de "fomentar a reutilización" e "optimizar os recursos no ensino obrigatorio". O programa aplícase mediante convenios coas AMPA dos dous colexios e o instituto da poboación. "O profesorado determina que libros continúan e cales se renovan", explica o concelleiro Mauro Soliva, " e conforme a iso fanse as previsións de gasto".
Centros como El Palmeral de Alicante socializan todos os materiais escolares
Cada AMPA organízase ao seu criterio, explica José Mata, directivo da asociación do colexio El Palmeral de Benicàssim. O AMPA faise cargo da recollida dos libros usados, a compra dos novos e a repartición aos socios. A consecuencia é que "todo o mundo forma parte xa do AMPA", recoñece Mata. Ás familias pídeselles unha pequena achega que este curso, no caso concreto Del palmeral, supuxo só 12 euros por alumno.
Os Concellos destinan partidas dispares a subvencionar libros de texto e material escolar. O insólito é chegar á universalidade dos beneficiarios e a gratuidade total, como aspira L'Alcúdia, ou case, como en Benicàssim. Montcada (Valencia) conta dende 2002 cunha partida no presuposto municipal para libros. O Concello puxo este curso 55.000 euros para este fin no ensino obrigatorio. "Cada centro elabora o seu propio programa de reutilización", sinala Paco López, directivo do AMPA do instituto Enrique Tierno Galván. Trátase dun "fondo común de libros" que se nutre de tres fontes: as doazóns de libros, da subvención municipal e a achega da propia AMPA, explica. Con este sistema, só no instituto "as familias aforraron este curso 62.000 euros".
A Confederación Gonzalo Anaya de AMPA recorda que presentou no curso 2011-12 á conselleira de Educación "un programa de reutilización como os desenvolvidos en Montcada e Benicàssim, con fondo económico público, tutelado pola Administración e xestionado pola comunidade educativa", e que foi apoiado polas outras confederacións autonómicas, Copava e Concapa. "Pero non obtivemos resposta", aseguran.

Nuboeiros en forma de leis

Xorden novas fórmulas para abaratar o custo da mochila escolar, pero tamén factores de risco e incerteza. "Boa parte do traballo que fixemos cos bancos de libros nos centros irase ao traste coas modificacións que esixe a LOMCE", laméntase María Dolores Tirado, presidenta da Gonzalo Anaya. No seu centro, por exemplo, sen axuda ningunha, só coas cesións das familias, lograron reducir en 14.000 euros o gasto total en manuais.
O mesmo pensa Ramón López, presidente da Covapa, que promoveu un banco de libros on line nas principais cidades alicantinas e que "funcionou moi ben". Teme, ademais, que os Concellos teñan problemas para subvencionar gastos educativos coa nova lei de Administración local. No caso de L'Alcúdia e Benicàssim confían en que o superávit das súas contas lles permita continuar coas súas políticas educativas. López recorda que en moitos centros alicantinos se estenderon fórmulas de socialización do material escolar que axudaron ás familias a afrontar os embates da crise e a supresión de axudas. O AMPA do colexio El Palmeral de Alicante explícao na súa web: os libros cámbianse segundo se estragan e "se hai cambios importantes de contidos cámbianse todos". Pero non só os libros: "Agás a mochila e o bocadillo o resto de materiais que hai que levar ao cole asúmeos o sistema". As familias só teñen que pagar en torno a 170 euros por alumno para todo o curso.

Ningún comentario:

Publicar un comentario